در نهمین اپیزود از پادکست نیک آوا؛ با مسیر طلایی زندگی جبار باغچهبان آشنا میشوید.
میرزا جبار عسگرزاده؛ ملقب به جبار باغچهبان
"میرزا جبار عسگرزاده" ملقب به "جبار باغچهبان" در 19 اردیبهشت ماه سال 1264 هجری شمسی در ایروان به دنیا آمد. پدر جبار باغچهبان، به شغل معماری و شیرینیپزی مشغول بود.
در سالهای اولیه زندگی، جبار عسگرزاده فرصت این را پیدا نکرد تا در مدرسههای جدید به تحصیل در علوم مدرن مشغول شود؛ بلکه او با سختگیریهای پدرش به اجبار به تحصیل در حوزه علوم قرآنی و روحانی پرداخت.
اما چه شد که باغچهبان نخستین مدرسه ناشنوایان در ایران و نخستین کودکستان شهرستان مرند را تاسیس کرد؟
زندگینامه جبار باغچهبان
- نام و نام خانوادگی: جبار عسگرزاده
- نام هنری: جبار باغچهبان
- محل ولادت: ایروان
- تاریخ تولد: ۱۹ اردیبهشت ۱۲۶۴
- نوع حرفه: معلم ، مخترع ، موسس
جبار باغچهبان، بزرگترین و معروفترین خیر در حوزه فرهنگی، در ایروان ارمنستان به دنیا اومد. علی رغم آنکه در منطقهای ارمنی متولد شده بود، پدر و خانوادهاش تباری اسلامی داشتند. به همین جهت باغچهبان به علت سخت گیریهای پدر و نگاه مذهبی که داشت، فرصت آن را پیدا نکرد تا به تحصیل علوم غیر دینی مشغول شود. او تا سن حدود 15 سالگی به تحصیل در زمینه یادگیری قرآن و زبان فارسی مشغول بود.
در نهایت او به علت مجموع مشکلات مالی و معیشتی که برایش ایجاد شده بود، تصمیم گرفت تا به شغل پدرش مشغول شود. در همین دوران بود که علاقه او به هنر، ادبیات و اشعار شدت یافت. این علاقه او به ادبیات و هنر، نخستین جرقههای فعالیت فرهنگی جبار باغچهبان را زد.
جبار باغچهبان، فردی بسیار خلاق و روشن فکر بود که علاقه زیادی به تئاتر داشت. او بنیانگذار انجمن تئاتر تبریز بود و خود نیز نمایشنامههای متعددی را برای بزرگسالان و کودکان نوشت. در میان نمایشنامههای او برای کودکان میتوان به «گرگ و چوپان»، «پیر و ترب» و «خانم خزوک» اشاره کرد. آقای جبار باغچهبان در میان مردم به عنوان فردی دلسوز، مهربان و بسیار کوشا شناخته میشد.
بیشتر بخوانید:
فعالیتهای باغچهبان
"عسگرزاده" را همه ایرانیان به جهت فعالیتهای فرهنگی بسیار مهمی که انجام داد، میشناسند. به همین جهت بهتر است نگاهی دقیقتر به فعالیتهای او داشته باشیم.
فعالیت در مجله
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، با خروج "باغچهبان" از حوزه و فعالیت در شغل پدر، او اندک اندک به هنر و کارهای فرهنگی علاقهمند شد.
این علاقه او سبب شد تا مطالب و اشعار مختلفی را برای روزنامه فکاهی ملانصرالدین و لک لک آماده کند. مطالب طنز او در آن زمان بسیار دیده شدند و مورد استقبال قرار گرفتند.
تاسیس کودکستان؛ نخستین فعالیت نیکوکارانه باغچهبان
"جبار عسگرزاده" پس از سالها در حدود جنگ جهانی اول به ایران مهاجرت کرد. او در ابتدا در شهر تبریز به شغل معلمی مشغول شد. تجربهای که او در این شغل کسب کرد سبب شد تا علاقه او به این موضوع بیشتر شود و تلاش کند تا راههای نوینی را برای آموزش طراحی کند.
او به عنوان نخستین فعالیت نیکوکارانه و فرهنگی خود، به تاسیس اولین کودکستان در شهر تبریز پرداخت. ایشان نام این کودکستان را "باغچهی کودکان" گذاشت و از آن پس، نام هنری "جبار باغچهبان" را برای خود برگزید.
تدریس به ناشنوایان
کمک به ناشنوایان، بخش عمده و مهم در فعالیتهای باغچهبان محسوب میشود. او پس از آنکه شناسنامه خودش را با نام جبار باغچهبان گرفت، متعهد شد تا در زمینه کارهای فرهنگی و علمی گام بیشتری بردارد. او مدتی بود که به تدریس کودکان ناشنوا فکر میکرد.
از آنجایی که تا قبل از آن تجربهای در این زمینه نداشت، تصمیم گرفت تا کار خودش را با سه دانش آموز ناشنوا آغاز کند. تدریس و تلاش او در این زمینه باعث شد تا بسیار موفقیت آمیز عمل کند. او با تجربهای که در زمینه تدریس و کار با کودکان ناشنوا کسب کرد، تصمیم گرفت تا در سال 1303 هجری شمسی، نخستین مدرسه ناشنوایان را در ایران تاسیس کند.
تاسیس مدرسه ناشنوایان
جبار باغچهبان پس از آنکه تصمیم گرفت تا مدرسهای برای ناشنوایان در تهران تاسیس کند، با مخالفتها و سنگ اندازیهای شدید از جانب سران مملکت روبرو شد. اما این سختیها و ناملایمتیهایی که در مسیر او قرار داشتند، باعث نشد تا آقای باغچهبان از تصمیمی که گرفته بود، منصرف شود. او قاطعانه تصمیم گرفته بود تا مدرسهای مخصوص ناشنوایان تاسیس و همچنین متد آموزشی جدید برای کودکان کر و لال طراحی کند.
در اپیزود نهم از پادکست نیک آوا، تلاش کردهایم تا به شکل مفصل به دشواریهایی که آقای باغچهبان در این مسیر تحمل کردند بپردازیم. بدون شک گوش فرا نهادن به جزئیات مشکلاتی که در مسیر ایشان برای تاسیس مدرسه ناشنوایان وجود داشت، باعث میشود تا بزرگی کار ایشان را بهتر و دقیقتر درک کنیم.
همسر و همراه جبار باغچهبان
در طول سالهای دشواری که آقای عسگرزاده در کشاکش و نبردی بزرگ با سران مملکت برای تاسیس نخستین آموزشگاه کودکان ناشنوا قرار داشت، خانم صفیه میر بابایی همدلانه کنار ایشان بودند. بدون شک حضور گرم و همدلانه ایشان در کنار جبار باغچهبان باعث شد تا اتفاقات بزرگ و مثبتی بیفتد.
بسیاری از راویان زندگی عسگرزاده اشاره میکنند که اگر مهربانی و همراهی خانم "صفیه میربابایی" نبود، شاید هرگز جبار باغچهبان نمیتوانست ناملایمتیها و سختیها را تحمل کند.
در نهایت باید گفت...
"عسگرزاده" ملقب به "جبار باغچهبان"، یکی از نیکوکاران و افراد بزرگ تاریخ ایران زمین است. او به سبب مجموع فعالیتهای نیکوکارانهای که برای کودکان انجام داده است، در میان عموم مردم شناخته میشود.
میتوان گفت که بخشی از فعالیتهای آموزشی و فرهنگی داخل کشور را به چنین مرد بزرگی مدیون هستیم. به همین جهت در اپیزود نهم از پادکست نیک آوا تلاش کردهایم تا به معرفی مجموعه فعالیتهای مهم جبار باغچهبان و فراز و نشیبهای او در این مسیر بپردازیم.
پس از شنیدن این اپیزود از نیک آوا، دیدگاه خود را برای ما بنویسید.
دیدگاه خود را بنویسید