این اپیزود را با امید برچیده شدن این پاندمی تولید میکنیم پس با این نگاه بریم که اپیزود کرونا و نیکوکاری را با محوریت کتاب جامعهی مدنی و کرونا نوشتهی سعید مدنی شروع کنیم.
پژوهش و گردآوری متن و همچنین خوانش آن: مجید غلامی | انسیه افغان
این اپیزود که به بررسی ارتباط بین کرونا و نیکوکاری میپردازد را با طرح این مسئله که همیشه در مواقع بحران و معضل و دنیاگیریها سازمانهای ایمان محور مثل کلیسا، مسجد، کنیسه یا معبد تاثیر بسیار زیادی بر مردم یا روند مقابله و رفع موضوع دارند شروع میکنیم.
عنوان سازمانهای ایمان محور، سازمان و یا برنامههایی است که از سوی یک اجتماع مذهبی حمایت مالی میشوند. با اینکه سازمانهای مبتنی بر ایمان نقش پررنگی در کنترل و درمان بیماریهای واگیردار در جامعه دارند، مطالعه بسیار کمی درباره آنها و روند فعالیتشان شکل میگیرد.
شاید دلیلش نبود پژوهشگر برای بررسی و ثبت این عمل در زمانش باشد. به عنوان مثال در کتاب مقدس عبری، مجموعه کتاب های تَنَخ، از قرنطینه زمان طاعون نام برده شده و یا در سال ۲۰۰۳ کلیساها برای مقابله با شیوع سارس رسم بوسه زدن بر صلیبها و نوع تعظیم کردن را تغییر دادند. با این وجود باید به این نکته اشاره کرد که در شرایط همه گیری، رهبران مذهبی هم می توانند کمک کنند و هم می توانند کارشکنی کنند.
در سال ۲۰۰۳ پویش واکسن فلج اطفال سازمان بهداشت جهانی نیجریه به دلیل آنکه رهبران معنوی اسلامی مخالف واکسیناسیون بودند با شکست مواجه شد؛ زیرا معتقد بودند واکسنها ناامن، آلوده و بخشی از طرح آمریکا برای محدود کردن جمعیت نیجریه از طریق انتشار ایدز و افزایش ناباروری است.
در ادامه جا دارد از سازمانهای تاثیرگذار صحبت کنیم. از سازمانهای تاثیرگذار و مهم در دوران همهگیری، سازمانهای مردم نهاد است که بر غیر دولتی بودنشان تاکید داریم و تفاوتشان با سازمانهای غیر انتفاهی آن است که می توانند دولتی نیز باشند.
به طور مثال صلیب سرخ، یونیسف، یونسکو، سازمانهای بهداشت جهانی همچنین حمایت از بیماران خاص، حیوانات و انجمنهای علمی یا مثلا سازمانهای خیریه
سازمانهای خیریه، سازمانی است که هدفش صرفا انجام مسائل نیکوکارانه است و به اشکال مختلف در جوامع وجود دارند. اکثر این سازمانها غیر انتفاهی و تحت حمایت دولت و کمکهای مردمیاند تا با همکاری و همراهی هم به صورت سازماندهی شده نیازهای اساسی افراد محروم و نیازمند جامعه را برطرف کنند.
وقتی جهان درگیر پاندمی میشود انگار به طور ناخودآگاه مردم جهان درگیر نوعی عطوفت و همبستگی میشوند و مهربانی شکل میگیرد. دقیقا همینجا است که رفتار جامعه جهانی در مواجهه با پاندمی یا یک معضل جهانشمول با زمانیکه دو یا چند کشور با یکدیگر درگیر جنگ میشوند بسیار متفاوت است. انگار مرگ تمام انسانها و حتی خود فرد در نوع رفتاری که انتخاب میکنند تاثیر زیادی دارد.
درگیریهای دو کشور در هر سطح و ماجرایی چه جنگ و چه مجادلههای منفعتی برای مردم دیگر کشورها چندان مهم نیست و سایر مردم جهان نسبت به آن سکوت میکنند. یعنی جان یک عده مشخصی از مردم جهان چونان حائز اهمیت نیست که جان تمامی مردم جهان و خود ما؛ اما با مطالعه رفتاری مردم در جایجای جهان در برخورد با بیماریهای همهگیر یا پاندمی متوجه میشویم که حتی منفعت طلبی و خودخواهی در این موارد هم بین ما انسانها مشاهده شده است. سیاهنمایی اجتماعی در بعضی کشورها من جمله کشور خودمان که باعث
عدم اعتماد مردم به دولت و مقامات میشود دقیقا همان سیری بوده که مردم تایوان در دورهای که سارس شیوع پیدا کرده تجربه کردهاند.
تشکیل انجمنهای نیکوکاری یا سازمانهای دولتی و نیمهدولتی فعال در امور رفاهی بهداشتی و کمک جمعی در دورهای از بحران، همگی
نشئت گرفته از تجربههای مشابهی است که در گذشته وجود داشته است. درخلال تجربههایی که دولتها در مواجهه با مشکلات و بحران کسب میکنند باید به اهمیت تعامل و همسویی بین ملت و دولت اشاره کرد. در پیش فرض ذهنی همه ما، نگاه تیرهای به سمت دولت وجود دارد که گاهی همین عدم اعتماد باعث ایجاد اختلال در روند صحیح عملکرد دولتها میشود. همسویی دولت و ملت به ویژه در مواقعی که بحران به وجود می آید تاثیر بسزایی در توسعه رفاهی سلامت و حتی اقتصاد هر کشور دارد. تمام تجربیات بررسی شده نشان میدهد به طبل کوبیدن هر دولت و ملتی در دوران بحران، فقط آشفتگی اوضاع را بیشتر میکند و کمکی به رفع بحران نمیکند. شیوع و همهگیری سارس سنگ محکی برای ارزیابی ظرفیتهای دولت و سرزندگی جامعه مدنی در هنگکنگ و تایوان را در اختیار ما قرار میدهد. جامعه مدنی به طرق مختلف در بحران سارس نقشی ایفا میکند اما همیشه در برابر تعارضاتی هم قرار میگیرند از جمله ترجیح نجات خود به صورت فردی یا جمعی آن هم در مواقعی که یا اقدامات دولت کافی نیست و یا اعتمادی به دولت وجود ندارد.
ادامه مبحث را در نسخه صوتی اپیزود دنبال کنید....